De code is waardevol voor techontwerpers en ontwikkelaars, maar ook voor partijen die keuzes maken over technologie voor kinderen, zoals ouders en scholen. Wat als je als ouder zelf naar veilige en eerlijke alternatieven zoekt voor de technologie die jouw kinderen op school gebruiken? Douwe Schmidt heeft op Vrije School Waldorf aan de Werf een Cybercommissie opgericht waar hij zich bezig houdt met de veiligheid van kinderen in het digitale domein.
Wat was je eerste en/of favoriete technologische apparaat?
Mijn eerste en leukste technologische apparaat was mijn wekkerradio die ik van mijn ouders kreeg toen ik 6 was. Een digitaal display met rode digitale lettertjes is heel cool, als je dat nog nooit gezien hebt! En ik kon m goed uit elkaar halen. Schroefjes waren makkelijk te vinden en er zaten aan de binnenkant een paar dingen met plakband vast die ik zelf kon repareren. Technologisch niet hoogstaand, maar ik vond het tof dat ik m helemaal begreep. Dat ‘ie helemaal van mij was.
Wat wens je kinderen toe op het gebied van technologie, vandaag de dag en in de toekomst?
Dat zij vaardig worden in het gebruik van technologie. Net zoals ze vaardig zijn op andere gebieden, zoals latijn, wiskunde of aardrijkskunde. Niet dat het alleen iets is wat je consumeert. Het is weliswaar complex, maar het is wel iets wat je je eigen kan maken.
Op welke manier heeft het werk van jouw organisatie met kinderen te maken?
Als ouder probeer ik de school te ondersteunen om hun technologie verantwoord in te richten. Natuurlijk zijn de leerkrachten en directie op school goed getraind om een fysiek veilig plek te creëren voor de kinderen, maar de vaart waarmee technologie onze samenleving binnen is gedenderd maakt dat de kinderen van nu in een hele andere wereld opgroeien dan de mensen waarvan ze les krijgen. Als ouder en lid van de commissie ontfermen we ons over de veiligheid van kinderen in het digitale domein. De ene kant van ons werk is theoretisch en praktisch, wij maken en onderhouden de IT-systemen op school. Èn we zorgen ervoor dat de data die binnen de context van school over onze kinderen wordt verzameld, verwerkt en gebruikt, alléén binnen de context van school kan worden gebruikt.
Waarom is deze code voor jouw organisatie en/of jouw doelgroep relevant?
Het biedt een gemeenschappelijke taal en dat is belangrijk om te kunnen bespreken waar technologie aan moet voldoen. Heel veel beslissingen in het onderwijs – op technologisch gebied – lijken gemaakt te worden vanuit een consumenten benadering. Technologie koop je in, gebruik je en als het niet bevalt koop je wat anders. Er wordt te weinig kritisch over nagedacht. Ik ben ervan overtuigd dat als we kinderrechten, zoals beschreven in deze code inzetten bij aankoop van ons technologie, veel van wat we nu gebruiken zou afvallen.
Welke beginselen van de Code voor Kinderrechten zijn voor jou het meest belangrijk of waar heb je de meeste zorgen over?
Het meeste zorgen maken ik me over de benadering van technologie als consumenten product binnen een context (educatie) die een publiek belang dient. Ik vind dat we daar scherper op moeten zijn. Ik denk dat we van het idee van media wijsheid naar een vak als cyberkunde moeten. Waar we over robot technologie tot programmeren leren en ook aandacht besteden aan waar het vandaan komt en hoe het gemaakt wordt. Pas dan kunnen kinderen een kritische blik op technologie ontwikkelen en ook al het moois dat technologie te bieden heeft benutten.
Hoe ga je de code in de toekomst in jouw werk implementeren?
Op onze school is een discussie gepland met betrokken ouders over de code voor kinderrechten en hoe het aansluit bij onze eigen visie. We willen deze twee verenigen tot een gemeenschappelijke visie. En vervolgens presenteren aan onze directeuren, onderwijspersoneel en bestuurders. Uiteindelijk moet elke keuze voor technologie en het cyberonderwijs een basis in deze visie en code hebben.
Voor wie is de code nog meer van belang?
De code is belangrijk voor mensen die inkopen, maar ook voor ouders. Op scholen komen veel verschillende perspectieven bij elkaar. Dat leidt soms tot conflicten. Voorbeelden bij ons op school zijn: wat kijk je op tv, welk eten is goed voor een kind, hoe ga je met elkaar om, wanneer krijg je zakgeld? Ik zie dit als waarde conflicten en ik hoop dat mensen technologie net zo beschouwen en erover gaan praten. De code helpt om de discussie met ouders kan aan te wakkeren hierover en biedt de gemeenschappelijke taal om het gesprek te voeren.