Als developer bij GRRR ziet Ramiro Hammen zowel de kansen als risico’s van technologie. Met de steeds snellere technologische ontwikkelen moeten we volgens hem niet enkel naar overheden kijken, maar moeten ontwerpers ook zelf verantwoordelijk nemen.
Wat wens je kinderen toe op het gebied van technologie, vandaag de dag en in de toekomst?
Vooral veel plezier. Er is zoveel mogelijk met technologie en ik ben zelf een verwend gamer. Ik wens kinderen zoveel mogelijk plezier met spelletjes. Ik ben een groot fan van Nintendo en hun missie: “Nintendo’s mission is to put smiles on the faces of everyone we touch. We do so by creating new surprises for people across the world to enjoy together.”
Op welke manier heeft het werk van jouw organisatie met kinderen te maken?
GRRR is een creatief digitaal bureau voor Zinnige Zaken. Dat houdt in dat wij websites, en digitale innovaties ontwikkelen voor organisaties die net als wij de wereld schoner, eerlijker en kleurrijker willen achterlaten dan hoe wij hem aantroffen.
Deze websites maken we voor uiteenlopende doelgroepen. Dat kunnen bijvoorbeeld hoogopgeleiden professionals zijn die we willen prikkelen om aan boord te komen bij World Benchmarking Alliance. Maar dit kunnen ook kinderen zijn die graag op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen van hun favoriete soapserie.
Bij het ontwikkelen van onze digitale producten vinden we accessibility erg belangrijk. Of dat nou voor volwassenen of kinderen is. Daarnaast vinden we – met name bij de jongere doelgroepen – persoonlijke datagebruik (privacy) een belangrijk thema. Kinderen zijn zich vaak nog niet bewust van de impact van het internet, en daarom zie ik het als onze taak om hen te behoeden voor de keerzijden van sociale media, zoals Facebook en Instagram. Die nog te vaak het eigendom van bijdragen naar zich toetrekken, of die onhandige post en foto’s oneindig lang bewaren.
Waarom is deze code voor jouw organisatie en/of doelgroep relevant
Design en digitale technologie hebben samen een enorme vlucht genomen en grootse dingen verwezenlijkt. We kunnen ons steeds makkelijker verbinden, een veelheid aan problemen steeds sneller oplossen en techniek wordt steeds menselijker.
Tegelijkertijd vormen technologieën zonder de juiste basis ook een groeiend risico. Het internet wordt steeds complexer én machtiger. Wil je je kind loslaten op het internet, wetend dat hij of zij een verdwaald raakt op YouTube en daar vervolgens beelden aantreft waarvan ze vervolgens weken niet zullen slapen? Zeker niet. Of misschien nog wel vervelender, dat er persoonlijke gegevens worden verspreid die helemaal niet gedeeld horen te worden.
Omdat deze ontwikkelingen binnen ons vakgebied zo snel gaan moeten we hiervoor niet alleen naar overheden kijken, maar ook zelf verantwoordelijkheid nemen. Idealiter zien meerdere bedrijven dit hetzelfde in, want alleen door samen te werken aan webstandaarden of codes zoals Code voor Kinderrechten kunnen we verandering bewerkstelligen denk ik.
Welke beginselen van de Code voor Kinderrechten zijn voor jou het meest belangrijk of waar heb je de meeste zorgen over?
Beginsel 3
Beginsel 3 vind ik een van de belangrijkste: verwerk persoonsgegevens op een voor kinderen rechtmatige manier. Al zou ik hier eigenlijk nog een stapje verder in willen gaan, door te zeggen verwerk geen persoonsgegevens van kinderen. Ik denk dat het goed is om eerst drie keer na te denken of en waarom je überhaupt de persoonsgegevens van een kind nodig hebt.
Toen wij de website voor de populaire jeugdserie SpangaS ontwikkelden was de insteek dan ook: maak een applicatie die de gebruiker tot persoonlijke interactie zet, maar verwerk geen gegevens. Ik begrijp heel goed dat de functionaliteit van onthouden heel fijn is, omdat je dan content kunt ontwikkelen die echt is toegespitst op de gebruiker. Maar waarom zou je deze data moeten bewaren? Deze gegevens horen in het bezit van de gebruiker te zijn.
Zo houdt de applicatie die wij voor SpangaS maakten wel bij of en wat je leuk vindt, maar blijft deze data op de telefoon van de kinderen zelf. Met andere woorden: de data zal niet op het internet terecht komen. Persoonsgegevens opslaan is dus echt niet nodig om een persoonlijke ervaring te kunnen bieden.
Beginsel 1
Vanuit dit perspectief vloeit mooi beginsel 1 voort: zet het belang van het kind voorop bij het ontwerp. Het inspelen op de behoeften van kinderen kan namelijk ook op een hele andere manier dan via online verkregen data. Bij SpangaS deden we dit door gebruik te maken van interviews en psychologische inzichten. Dus door te onderzoeken – hoe ziet de week van deze doelgroep eruit? Wat doen zij op zondagmorgen of donderdagavond half 8? Hier hebben we uiteindelijk een journey map mee ontworpen.
Daarnaast kwamen we er al snel achter dat dat kinderen zich tegenwoordig het liefst begeven op YouTube en Instagram. Vanuit die inzichten zijn we iets gaan ontwikkelen dat dezelfde interactie heeft, zonder dat je te maken hebt met techbedrijven die onbetrouwbaar zijn gebleken op het gebied van privacy. Het resultaat is een online platform dat echt van deze tijd is. En dat zonder hun gegevens op te slaan.
Overigens wil ik nog toevoegen dat het testen van een prototype bij kinderen altijd een goed, maar vooral ook super leuk onderdeel van het proces is. Eigenlijk zou dit met elk project gedaan moeten worden. Want wil je content ontwikkelen die goed aansluit bij de doelgroep, dan moet je weten wat er écht speelt. We kunnen geen aannames meer doen op basis van wat wij kennen uit onze eigen jeugd. Daarvoor zijn er te veel dingen veranderd.
Beginsel 4
Het meest zorgen maak ik mij daarentegen over Beginsel 4: zorg voor transparantie op een voor kinderen begrijpelijke en toegankelijke manier. Ik ben bang dat we er met deze twee ingrepen nog niet zijn. Want hoe gaan we controleren of kinderen de privacyregels echt lezen? Kinderen gaan echt niet eerst naar hun ouders om toestemming te vragen. Ik denk dat dit meer een maatschappelijk aandachtspunt moet zijn. En dat er vanuit de overheid net zo gehandhaafd moet worden als dat bij AVG wordt gedaan. Kinderen zijn immers nog makkelijker te verleiden dan volwassenen. En door data te verzamelen van kinderen ga je die mogelijkheden alleen nog maar versterken. Ik geloof daarin niet zo in de kracht van bedrijven die zich aan morele plicht houden. Wat natuurlijk mooi is, maar inmiddels zijn er al tal van voorbeelden hoe ethiek sneuvelt ten behoeve van meer omzet. We hebben zowel de inzet van de branche, als de overheid nodig.
Beginsel 10 – ontwikkel richtlijnen voor de branche gericht op de bescherming van belangen en rechten van kinderen – is denk ik een mooie eerste stap hierin. Het wordt tijd dat de hele branche zich hiervoor hard gaat maken. Nu moeten we het nog te vaak hebben van bedrijven die, net als wij, zich uitspreken over deze onderwerpen, omdat dit iets is dat zij intern belangrijk vinden.