De Consumentenbond deed onderzoek naar de veiligheid en privacy van sociale media-apps die veel jongeren gebruiken. Conclusie? De apps scoren op meerdere punten slecht. Als Expert Digitaal, Belangenbehartiging zou Silvia Smit graag zien dat kinderen veilig online opgroeien. Hoe kan de Code voor Kinderrechten volgens haar hierbij helpen?
Wat was je eerste en/of favoriete technologische apparaat?
Mijn eerste mobiele telefoon was de Motorola cd920, een zwarte met zo’n klepje en een grote antenne. Je kon het apparaat letterlijk op de grond laten stuiteren. Ik werkte toen bij Dutchtone (dat later Orange werd en weer later samenging met T-Mobile) en dat logo stond ook groot op dat klepje. Sms’en vond ik he-le-maal geweldig.
En ik kan me zelfs een internetcursus herinneren toen ik aan de UvA studeerde (nu zal ik waarschijnlijk boomer door mijn kinderen genoemd worden).
Wat wens je kinderen toe op het gebied van technologie, vandaag de dag en in de toekomst?
Ik wens ze vooral heel veel plezier met technologie! Want we moeten niet vergeten dat het naast leerzaam ook echt fun kan zijn. Doordat heel wat bedrijven de basis, zoals die in de Code van de Kinderrechten, niet goed in acht nemen, lijkt het soms alleen maar kommer en kwel en alsof volwassenen tegen sociale media zijn of tegen gamen. Dat is niet zo, bedrijven moeten echter wel hun zaakjes op orde hebben.
Op welke manier heeft het werk van jouw organisatie met kinderen te maken?
In april 2020 hebben wij de Autoriteit Persoonsgegevens gevraagd om ‘aanvullende privacy-regels’ voor kinderen in de AVG, aangezien deze wet wel spreekt over het feit dat jongeren specifieke bescherming behoeven, maar dat er slecht 2 speciale artikelen over gaan. Naar aanleiding van dat onderzoek heeft de Kamer vragen gesteld aan Minister Dekker, die weer aangeeft met ons in gesprek te willen komen. En samen met stichting Take Back Your Privacy zijn we een actie (claim) tegen TikTok gestart, waarin we eisen dat TikTok stopt met het illegaal verzamelen en delen van gegevens van kinderen, een schadevergoeding betaalt en de reeds verzamelde gegevens verwijdert. Ook vinden wij dat kindermarketing voor ongezond voedsel moet stoppen. Daarom zijn we lid van de Alliantie Stop Kindermarketing en werken we aan plannen de politiek te overtuigen dat er wetgeving moet komen. De zelfregulering werkt niet. Last, but not least hebben we ook de ‘geschiktheid voor kinderen’ van 8 sociale media apps op een aantal aspecten onderzocht. Spoiler-alert: ze zijn het niet.
Buiten deze belangenbehartigingsacties hebben wij ook heel veel informatie op onze website over Je kind Online.
We ondersteunen de Code voor de Kinderrechten ook als organisatie.
Waarom is deze code voor jouw organisatie en/of jouw doelgroep relevant?
De beginselen van de Code staan aan de basis van wat er ontwikkeld wordt: als die dus goed is, dan wordt de wereld daar al een stukje beter door voor de kleine consument. Ook laat de Code nog maar eens zien dat er al heel wat wetgeving is, maar dat bedrijven daar een loopje mee nemen en dat er goede handhaving moet (gaan) plaatsvinden.
Welke beginselen van de Code voor Kinderrechten zijn voor jou het meest belangrijk of waar heb je de meeste zorgen over?
De Code is een geheel, dus in dat opzicht zijn alle beginselen natuurlijk allemaal even belangrijk. Wij maken ons het meeste zorgen over nummer 3 (verwerk persoonsgegevens op een voor kinderen rechtmatige manier) en nummer 7 (voorkom het profileren van kinderen), omdat wij zien dat bedrijven op precies deze punten de mist in gaan en de onderliggende wetten aan hun laars lappen.
Hoe ga je de code in de toekomst in jouw werk implementeren?
Wij zijn als Consumentenbond goed in het vergelijken van producten & diensten, en dus ook in het onderzoeken van apps en games voor kinderen. Verder willen we dat kinderen Veilig Online kunnen Opgroeien, zonder (online) gevolgd te worden, zonder beïnvloeding door (sluik)reclame en zonder filterbubbels. Daar zullen we actie op voeren tegen bedrijven die dat niet goed doen, eventueel de handhaver inschakelen én ook de politiek proberen te bewegen.
Voor wie is de code nog meer van belang?
Natuurlijk is de Code belangrijk voor ontwikkelaars, maar ook voor kinderen zelf, hun ouders/verzorgers, voor in het onderwijs, voor wetgevers en handhavers.